Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Bülent Altunoluk, böbrek iltihabı ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Böbrek iltihabı, farklı nedenlere bağlı olarak gelişebiliyor. Nefrit ya da başka ismiyle ‘piyelonefrit’ olarak bilinen böbrek iltihabı, böbreklerin birinde yahut ikisinde birden ilerleyen bir tıp idrar yolu enfeksiyonu olarak ortaya çıkıyor. Böbrek iltihabı nedeniyle vakitle böbrek işlevlerinde önemli oranda azalma başlayabiliyor. Kimi kurallara uymak böbrek iltihabının oluşmasını engelleyebiliyor. Böbrek iltihabının oluşmaması için bedenin muhtaçlık duyduğu günlük 1,5-2 litre civarındaki suyu katiyetle tüketmek gerekiyor.
BİR ÇEŞİT İDRAR YOLU ENFEKSİYONU
Böbrek iltihabı, alt idrar yolları denilen üretra ve mesane kaynaklı enfeksiyonun vaktinde ya da yanlışsız tedavi edilememesi sonrası böbreklerin birinde yahut ikisinde birden ilerlemesi sonucu meydana gelen bir cins idrar yolu enfeksiyonudur. Böbrek iltihabı çoklukla alt idrar yollarındaki enfeksiyonun yayılması sonrası geliştiğinden belirtiler de ona nazaran değişiklik gösterebilmektedir. Böbrek iltihaplanmasının pek birçok evvel alt idrar yollarında yani mesane yahut üretrada başlar. Daha sonra enfeksiyon üste gerçek ilerleyerek böbrekte de enfeksiyon gelişir. Alt idrar yolları enfeksiyonunun bu etapta tedavi edilmemesi sonucu enfeksiyon üste yani böbreğe gerçek ilerleyerek daha şiddetli bir tablonun gelişmesine yol açar. Böbrek iltihabında görülebilen belirtiler şöyledir; idrar yaparken yanma yahut ağrı hissi, sık idrara gitme isteği, bulanık, makus kokulu yahut kanlı idrar, kasıklarda ve göbek altı bölgede ağrı, karında yahut yanlarda (hastalanan böbrek tarafında) ağrı, bulantı, kusma, yüksek ateş, üşüme ve titreme.
İLERLERSE HASTANEYE YATIŞ GEREKEBİLİR
Böbrek iltihabında belirtilerin şiddetine nazaran hafif olaylar ağızdan antibiyotik takviyesi ile ayaktan takip edilebilir. Yüksek ateşli ve kanda beyaz küre yahut CRP yüksekliği olan tüm akut olaylar hastaneye alınmalı ve derhal damardan sıvı ve antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Bilhassa bayanlarda tedavi edilmeyen genital enfeksiyonlar idrar yollarına geçerek enfeksiyon gelişmesine neden olabilir. Vezikoüreteral reflü(mesanedeki idrarın böbreklere yanlışsız geri kaçmasına yol açan doğumsal anomali), böbreklerinde öbür doğumsal anomaliler bulunan (at nalı böbrek, gelişmemiş küçük kalmış böbrek, polikistik böbrek gibi), böbrek taşları bulunan, az su içen, idrarını tutan kimselerde böbrek enfeksiyon gelişme riski yüksektir. Ayrıyeten diyabet varlığında, nöropatik mesane gelişmişse, daima idrar yolu sondası varsa ve ameliyat gerektiren bariz prostat büyümesi olan hastalar riskli guruptadır.
TEDAVİYE BAŞLANMAZSA SORUN KRONİKLEŞİR
Böbrek enfeksiyonuna yol açan bakterilerin büyük kısmı bağırsaklarda bulunan mikroorganizmalardır. Böbrek iltihabı, idrar analizi ile anlaşılabilmektedir. İdrar analizinde enfeksiyonu gösteren beyaz kan hücrelerinin ve bakterinin fazla görülmesi, nitrit + saptanması pahalıdır. Kan analizinde ise beyaz kan hücrelerine ek olarak, CRP ve sedimantasyon yüksekliği görülür. Bu sonuçların hepsi iltihap varlığında yükselir. İdrar kültürü yaptırılarak hastalığa neden olan mikroorganizma saptanır. Ultrasonografi aygıtı ile böbrek genişliği, böbrek parankim yapısı, böbrek taşı yahut apse olup olmadığı da görülebilmektedir.
Uygun tedavi edilmeyen alt idrar yolları enfeksiyonunun böbreklere ilerlemesi sonucunda böbrek iltihabı gelişmektedir. Böbreklere ulaşan enfeksiyon sonucunda hastada yüksek ateş, yan ağrısı, üşüme ve titreme gelişebilmektedir. Bu basamakta hastaneye yatırılarak uygun antibiyotik tedavisi başlanmalıdır. Tam tedavi edilmediği takdirde enfeksiyon kronikleşecektir ve sık sık böbrek iltihaplanması meydana gelecektir.
