2023 yıl sonunda 1,9 milyon ton olması beklenen kırmızı et üretiminin 2022’ye nazaran yüzde 16 azaldığı dikkat çekti. 2022’de 2,2 milyon ton kırmızı et üretimi yapılırken bütçe teklifinde üretimin 2026’da bile bu düzeye ulaşması beklenmiyor.

Birgün’den Havva Gümüşkaya’nın haberine göre; ETBİR Başkanı Ahmet Yücesan, et krizinin pandemi ile başladığına ve o periyot arz-talep istikrarının bozulduğuna dikkat çekti.

Süt ve süt eserlerinin besin enflasyonuna tesirinin yüksek olduğunu söyleyen Yücesan, “Enflasyonu düşük göstermek için süt fiyatları baskılandı. Sütten gelir elde edemeyen beşerler genç hayvanlarını kısma gönderdi. Süt fiyatlarının baskılanmasının yarattığı krizin geri dönülmez olduğu düşünülemedi. Kendi üretimimiz baltalandı.

‘SÜREÇ ÂLÂ YÖNETİLEBİLİRDİ’

Pandemi ve sonrasında süreç âlâ yönetilebilirdi. 2019’da başlayan çok hayvan kesitinin tesirleri devam ediyor. Sonuç prestijiyle üretimde azalma devam ediyor. Bir hayvanın yetişmesi en az 3 yıl sürüyor. Önümüzdeki yıl da azalma devam edecek” sözlerini kullandı.

Yücesan, yurtiçinde toplam tüketimin yüzde10-15’inin ithalatla karşılandığını belirterek, “Şu an Avrupa Birliği ülkelerinde et, Güney Amerika ülkelerinden de canlı hayvan ithalatı yapılıyor. Tıpkı vakitte besi hayvanı ithalatı da yapılıyor. Onların yetişmesi de vakit alacak” tabirlerini kullandı.

“YEM ALMAK İÇİN HAYVANVARI SATIYORUZ”

“HAYVANCILIĞA HAKİKAT DÜZGÜN DAYANAK YOK”

Hayvancılığa, söylendiği kadar takviye verilmediğine de dikkat çeken Kenan Pamukçu, “Doğru düzgün takviye yok. Verdikleri takviye de sıkıntı koşullar altında verilen takviye. Hayvancılık bu halde bir yere varmaz. Sütün fiyatını artırmak da meseleye tahlil üretmez. Bugün 11-12 liradan sattığımız süt, 15 lira olsa ne olur? Bir şey değişmez, değerli olan yem fiyatlarının ucuzlamasını sağlamaktır. Benim girdilerimi aşağı çekeceksin ki hayvancılık yapmaya devam edeyim. Ulusal Süt Kurulu, çiğ sütün fiyatını 11 lira 50 kuruş olarak açıkladı lakin bu sayının bugün bir manası yok. Bu fiyattan süt alan da yok zaten” diye konuştu.

“YEME NEDEN DAİMA ARTIRIM GELİYOR?”

Yem fiyatlarındaki büyük artışa da mana veremediklerini söyleyen Kenan Pamukçu, “Mısır, soya, buğday, arpa fiyatlarının bir evvelki yıla nazaran verilen taban fiyat ve tüccar alım fiyatı ile yerinde sayarken, bu eserlerden elde edilen yem fiyatları katbekat artıyor. Mısıra, buğdaya, arpaya artırım gelmezken yeme neden daima artırım geliyor? Neden bunu sorgulayan yok, önüne geçen yok. Yem fabrikalarına gidip de neden yemi değerliye satıyorsunuz diyen yok” sözlerini kullandı.

“PARAMIZA FAİZE YATIRSAK DAHA ÇOK KAZANIRIZ”

Şu anda elinde bulunan 70 büyükbaş hayvanı satıp faizle değerlendirse daha çok kar elde edebileceğine de işaret eden Kenan Pamukçu, “Ancak biz bu türlü düşünmedik, üretim yapalım ve bir katma kıymet sağlayalım istedik. Ancak olmuyor. Faizlerin artması da hayvancılığı olumsuz etkiliyor. Şu an inekleri satıp alacağımız parayı faize koysak daha çok kazanırız. Ancak biz üretmek istiyoruz. Biz vatanımızı seviyoruz” biçiminde konuştu.

“AHIRLAR BOŞ KALDI”

Gürer ise hayvancılıkta gelir-gider istikrarı bozuldukça bu işin sürdürülebilirliğinin kaymadığını belirterek, “30 yıldır hayvancılıkta uğraşan Kenan Pamukçu, son periyotlarda yem fiyatlarındaki artış nedeniyle bu işten soğumuş. Küçük aile tipi işletmeler dediğimiz 1 ila 10 hayvanı olan ahırlarda hayvan sayısı azalmış, birden fazla ahır boş. Bu işi çağdaş tekniklerle yapan büyük işletmeler de kahır içinde” dedi.

“YEM YOKSA SÜT DE YOK”

Hayvanların aldığı yeme nazaran süt verdiğine dikkat çeken Gürer, “yonca, saman, küspe hepsi bir külfet ancak 50 kiloluk yem kesinlikle hayvanlara verilmeli. Hayvan refahı sağlanamaz ise bu hayvanlardan randıman alamıyoruz. Bu hayvanların öbür ırklardan farkı âlâ beslenmeleri. Beslenme sağlanamaz ise randıman alınamıyor” tabirlerini kullandı.

“ALTERNATİF İŞ BULAN HAYVANCILIĞI BIRAKIYOR”

Yem fiyatları ve işletme masraflarının girdi maliyetlerini artırdığına dikkat çeken Gürer şöyle konuştu:

“Artan problemlerin tümümün hayvancılık yapana yansıması, hayvancılıktan soğumayı getiriyor. Sanayi yemi başta olmak üzere yem fiyatlarındaki artış da üzerine binince bu işten para kazanılmaz hale geliniyor. Alternatif iş bulan bu işi bırakıyor.

‘ÜRETİCİ PARA KAZANAMIYOR, TÜKETİCİ DEĞERLİYE ESER ALIYOR’

Hayvancılıkta problemlerin arttı. Türkiye’de hayvancılıkta ilgili problemlerin temelinde 3 değerli faktör var. Bunlar, yem fiyatlarındaki artış, yetiştiriciye ve besiciye kâfi dayanak verilmememi ve elde edilen eserlerin kıymet bulmamasıdır. Et ve Sütten mamul eserlerin fiyatı rafta katbekat artarken üretici değerliye eser alıyor. Besici de para kazanamıyor. Süt inekçiliği yapan ise masrafını çıkaramaz durumda. Bu nedenle hayvancılık yapılabilir bir iş olmaktan çıkma kademesine geldi.

Şartların bu halde devam etmesi halinde, hayvancılığın bitme noktasına geleceğini, bu olumsuz tablonun ise başta besine erişim olmak üzere farklı pek çok sorunu da beraberinde getirecek.”

“DESTEK ŞART”

Gürer son olarak, hayvancılıkta dayanak ölçülerinin artırılması ve girdi maliyetlerinin düşürülmesine yönelik teşebbüslerde bulunulması gerektiğini de ve tahlilin ithalatta değil ülkedeki besici, süt inekçiliği yapana gerçekçi takviyelerin ve tahlillerin verilmesi ile sağlanması gerektiğini söz etti.

Gürer, canlı hayvan ithalatına birinci sekiz ayda 597 milyon dolar ödeme yapılmış, canlı hayvan ithalatı geçen yıl birebir periyoda nazaran yüzde 771 artış yaşanmış ancak problemlere tahlil gelmemiş, hayvan varlığı da, çiğ süt üretimi de düşmüş, hayvan refahını sağlayarak, yem fiyatını düşürerek, gerçekçi dayanakları artırarak probleme yaklaşım koşul sözlerini de kelamlarına ekledi.

Gürer: ‘Faiz artişi üreteninde, hayvancilik yapaninda başını kariştirdi”

2023 yıl sonunda 1,9 milyon ton olması beklenen kırmızı et üretiminin 2022’ye nazaran yüzde 16 azaldığı dikkat çekti. 2022’de 2,2 milyon ton kırmızı et üretimi yapılırken bütçe teklifinde üretimin 2026’da bile bu düzeye ulaşması beklenmiyor.

Birgün’den Havva Gümüşkaya’nın haberine nazaran; ETBİR Lideri Ahmet Yücesan, et krizinin pandemi ile başladığına ve o periyot arz-talep istikrarının bozulduğuna dikkat çekti.

Süt ve süt eserlerinin besin enflasyonuna tesirinin yüksek olduğunu söyleyen Yücesan, “Enflasyonu düşük göstermek için süt fiyatları baskılandı. Sütten gelir elde edemeyen beşerler genç hayvanlarını kesite gönderdi. Süt fiyatlarının baskılanmasının yarattığı krizin geri dönülmez olduğu düşünülemedi. Kendi üretimimiz baltalandı.

‘SÜREÇ YETERLİ YÖNETİLEBİLİRDİ’

Pandemi ve sonrasında süreç uygun yönetilebilirdi. 2019’da başlayan çok hayvan kısmının tesirleri devam ediyor. Sonuç prestijiyle üretimde azalma devam ediyor. Bir hayvanın yetişmesi en az 3 yıl sürüyor. Önümüzdeki yıl da azalma devam edecek” tabirlerini kullandı.

Yücesan, yurtiçinde toplam tüketimin yüzde10-15’inin ithalatla karşılandığını belirterek, “Şu an Avrupa Birliği ülkelerinde et, Güney Amerika ülkelerinden de canlı hayvan ithalatı yapılıyor. Birebir vakitte besi hayvanı ithalatı da yapılıyor. Onların yetişmesi de vakit alacak” sözlerini kullandı.

Osmangazi Belediyesi Zabıta Müdürlüğü grupları, ekili tarlalara ve etrafa ziyan verdiği için ağır şikayetlere neden olan Panayır Mahallesi’ndeki küçükbaş hayvanları topladı. Bir vatandaşa ilişkin arazi üzerine müsaadesiz bırakılan keçi ile koyunlar, yakalanarak Büyükşehir Belediyesi’ne teslim edildi. Zabıta takımlarının kucağında taşıdıkları koyunlar ziyan görmemesi için her türlü önlem alındı.

Zabıta Müdürlüğü takımları, vatandaşa ilişkin boş alana kaçak olarak yapılan derme çatma ağılların yıkılması ve başıboş küçükbaş hayvanların yakalanması için çalışma gerçekleştirdi. Sahipleri tarafından toprağa salınan ve etrafa ziyan vermesinden ötürü valilik ile belediyelere çok sayıda şikayetin geldiği keçi ve koyunları toplamak için harekete geçen gruplar, başıboş dolaşan koyunların peşine düştü. Küçükbaş hayvanları yakalamak kolay olmazken, keçi ve koyunlar kaçtı, belediye grupları kovaladı.

ÇOCUK ÜZERE TAŞIDILAR

Zabıta takımlarının küçükbaş hayvanları yakalamaları esnasında sıcak imajlar ortaya çıktı. Hayvanlara ziyan vermemek ismine epeyce dikkatli hareket eden gruplar, yakaladıkları keçi ve koyunları adeta bir çocukmuş üzere kucaklayarak taşıdı. Uzun bir uğraş sonunda yakalanan hayvanlar, kamyonlara yüklenerek Büyükşehir Belediyesi’ne teslim edildi.

Belediye takımları, imaj ve etraf kirliliğine sebebiyet vermesinin yanı sıra insan sıhhatini da tehdit eden ağılları iş makinesi ile yıktı. Hayvan sahiplerine ise cezai süreç uygulandı. Zabıta yetkilileri, 3285 Sayılı Hayvan Sıhhati Kanunu’na nazaran cadde ve sokaklarda her türlü küçük ve büyükbaş hayvanın yetiştirilmesi, kesilmesi ve satışının yapılmasının yasak olduğunu söyleyerek, ikazda bulundu.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı