‘ÖRGÜTLENMENİN ÖNÜNDEKİ MAHZURLARI KALDIRDIK’

Sendikal faaliyetlere yönelik çalışmalarına değinen Işıkhan, ortak akıl ve istişare ile çalışma barışının sağlanmasına yönelik değerli düzenlemeler yapıldığını söyledi. Atılan en kıymetli adımların başında, 2012 yılında yürürlüğe giren kamu çalışanlarına yönelik toplu mukavele hakkı olduğunu kaydeden Işıkhan, “Ayrıca bir askeri darbe sonucu oluşmuş sendikal mevzuatımızı, Avrupa Birliği normları ve Milletlerarası Çalışma Örgütü kontratlarına uygun olarak 29 yıl sonra, 2012 yılında Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile yine düzenledik. Hayata geçirdiğimiz yasal düzenlemeler ile örgütlenmenin önündeki mahzurları kaldırdık. Sendikalılık oranlarını ve sendikaların kuruluşunu kolaylaştırdık, kısıtlamaları ortadan kaldırdık. 2013 yılında yüzde 9,21 düzeylerinde olan sendikalaşma oranını, 2023 yılı prestijiyle yüzde 14,76 düzeylerine kadar çıkardık. Bugün rastgele bir sendikaya üye olan 2 milyon 421 bin 940 personel, işçi kardeşimiz var. Sivil toplum ve sendikalaşma yolundaki mahzurları kaldırdık” diye konuştu.

‘HİÇBİR ZORLUK BİZİ YILDIRAMADI’

Işıkhan, iktisada ait de şunları kaydetti: “Cumhurbaşkanı’mız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Orta Vadeli Programımız ile 12’nci Kalkınma Planımız ve enflasyonla gayret yol haritamız, yalnızca mevcut problemlere tahlil olmakla kalmayacak, birebir vakitte iktisattaki istikrarlı büyümeye de kıymetli ölçüde katkı sağlayacaktır. Bakanlık olarak personellerimizi korumak için de gerekli önlemleri almaya devam ediyoruz. Malumunuz vazifeye gelir gelmez birinci işimiz; taban fiyatın orta artırımını belirlemek oldu. Hamdolsun tüm tarafların ortak mutabakatıyla taban fiyatı enflasyon karşısında işçimizin hakkını koruyacak bir düzeye çektik. Çabucak akabinde kamu kesiti toplu iş mukaveleleri için bağlayıcı nitelikteki 2023 yılı Kamu Toplu İş Mukaveleleri Çerçeve Mutabakat Protokolü’nü, Hak-İş Konfederasyonu’nun da kıymetli katkısıyla mayıs ayında imzaladık. Çerçeve protokol ve imzalanan toplu iş kontratlarıyla birlikte kamuda çalışan emekçilerimizin mali ve toplumsal haklarında değerli kazanımlar elde ettik. Devlet olarak çalışma barışının sağlanması ve enflasyonun olumsuz tesirlerine karşı personellerimizin haklarının korunması için azami uğraş gösteriyoruz. Şunun altını bilhassa çizmek isterim ki Türkiye’nin iktisadı, basitçe yıkılacak, kırılgan bir ekonomik yapı değildir. Ülkemiz onlarca badireye, atlattığımız onlarca iç ve dış taarruza maruz kaldığımız yılları dahi rekor büyüme oranlarıyla kapattı. Hiçbir zorluk bizi yıldıramadı, yolumuzdan alıkoyamadı. Dev yatırımlar, ihracatta kaydettiğimiz ilerlemeler ve istikrarlı büyümemizle artık Türkiye, önüne daha büyük ve uzun vadeli gayeler koymuştur.”

İktidara yakınlığı ile bilinen Sabah’ın aktardığına nazaran, emeklilik için yeni bir ıslahat yapılarak emekli olma kriterleri yine belirlenecek. Böylelikle çalışma hayatındaki faal pasif istikrarı yine kurulacak. Ayrıyeten konutta engelli bireylere bakanlar toplumsal teminata kavuşacak.

SİGORTA SİSTEMİNE GİRİYORLAR

Bilindiği üzere Türkiye’de meskende yakınına bakanlara toplumsal ödemeler yapılıyor. Her 6 ayda bir memur maaş katsayısı oranında artan bu aylıklar ödeniyor olsa da bu şahıslar toplumsal teminattan mahrum kalıyor.

12. Kalkınma Planı kapsamında, uzun müddetli bakım finansman modelinin geliştirilmesiyle engelli bireye meskende bakım hizmeti sunan bireylerin toplumsal güvenlik sistemine dahil edilerek konutta istihdamının desteklenmesine yönelik çalışmalar yapılacak.

Böylece hem istihdam edilmiş hem de toplumsal garantiye kavuşmuş olacaklar. Plana nazaran ayrıyeten engellilik konusunda gözetici ve önleyici çalışmalar aktifleştirilecek, engellilere yönelik sıhhat hizmetlerinin niteliği artırılacak.

ENGELLİ İSTİHDAMI ARTACAK

Öte yandan engellilerin iş hayatında daha çok yer almalarını sağlayacak önlemler de alınacak. İşyerlerinde belirli oranda engelli çalıştırma yükümlülüğü bulunuyor.

Engelli emekçi çalıştırma yükümlülüğüne ait düzeneklerin kıymetlendirilerek güçlendirileceğinin bildirildiği plana nazaran, kota-ceza prosedürünün ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından uygulanan idari para cezalarının aktifliği ve istihdama katkısı ile uygulamaya ait kontroller artırılacak.

Böylece kamu başta olmak üzere engelli birey istihdamı daha da geliştirilerek çalışma hayatında daha çok yer almaları sağlanacak.

AYLIK BAĞLAMA ORANLARI DEĞİŞİYOR

12. Kalkınma Planı çerçevesinde emeklilerin maaşlarıyla ilgili de değişiklikler öngörülüyor. Şu anda uygulanan sistemde üçlü bir aylık hesaplama formülü kullanılıyor.

2000 öncesi periyot için başka hesaplama yapılırken aylık bağlama oranı yüksek tutuluyor. 2000-2008 ortasındaki periyot için daha düşük aylık bağlama oranı ve farklı katsayılar devreye giriyor.

2008 sonrası için ise tekrar daha düşük aylık bağlama oranı kullanılırken enflasyon ve büyüme de hesaba katılıyor. Artık plana nazaran emeklilik aylık bağlama sistemi tekrar düzenlenecek. Burada öncelik bireylerin daha çok prim ödeyerek daha çok maaş almalarında olacak.

Yani gün sayısı arttıkça aylık da artmış olacak. Böylelikle istihdamda kalma müddetleri artıyor olacak. Şimdiki sistemde daha çok gün değil daha çok çıkar emekli aylıklarını artırıcı tesir yapıyor.

YENİ EMEKLİ OLMA DÖNEMİ

Yapılacak bir diğer ıslahat ile birlikte emekli olma kriterleri de tekrar belirlenirken burada hayat müddetleri de dikkate alınacak. Adaletli ve faal pasif istikrarını gözeten bir emeklilik sistemi ve aylık bağlama prosedürü ortaya çıkmış olacak.

Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı altında toplanan Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve SSK kurumları arasında norm birliği sağlanacak. Bu noktada Bağ-Kur prim kuralının 9 bin günden 7200 güne indirilerek SSK ile eşitlenmesi birinci adım olarak gündeme gelmiş olacak.

Özellikle EYT sonrasında sigortalı olanlar yani 8 Eylül 1999 sonrasında çalışma hayatına katılanlar bu yeni ıslahat sürecine dahil edilecek ve emekli olma sistemi değişmiş olacak.

KAYITLI İSTİHDAM DESTEKLENECEK

Yine toplumsal güvenlik sisteminin güçlendirilmesi sağlanarak hem çalışanların hem de emeklilerin refahı önceliklendirilecek. Kayıtsız çalışma yerine kayıtlı çalışma özendirilerek teşvik edilecek. Toplumsal güvenlik sistemine giriş kolaylaşacak.

Bu emelle farklı meslek ve gelir kümelerine yönelik yeni uygulamalar geliştirilecek, kolay patronluk uygulaması yaygınlaştırılacak. Düşük gelirli esnaf, sanatkar, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar üzere kümelere özel toplumsal sigorta programları oluşturulacak.

Daha sonra devreye girecek olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi ile çalışanların emeklilik devirlerinde refahlarının artması, çift maaş almaları sağlanacak.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi sayesinde hem tasarruf imkanına kavuşacak olan çalışanlar için patronlar ve devlet de birikimlere katkı yaparak büyümesini sağlayacak.

Bugün uygulanan Ferdî Emeklilik Sistemi (BES) ile ikinci bir emeklilik ve tasarruf fırsatı oluşuyor. Buraya devletin yüzde 30’luk katkısı dışınrda değişik fonlarda birikimler artıyor. Tamamlayıcı Emeklilik sistemi ile bu katkı bir adım öteye taşınarak patronların de takviyesi sağlanmış olacak.

TAMAMLAYICI EMEKLİLİK VE İKİLİ EMEKLİ MAAŞI İDDİASI

Emeklilik sistemindeki bir öbür ıslahat ise tamamlayıcı emeklilik ile gelecek. Orta Vadeli Programda yer alan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TSS) ile çalışanlar SGK dışında bir emekli maaşına daha kavuşacak argümanında bulunuldu.

İddiaya nazaran, böylelikle çalışırken elde edilen refah seviyesinin emekli olunca düşmesi önlenecek. Çalışanların tamamlayıcı emeklilik sistemine girmesiyle üçlü bir takviye de uygulanacak.

Burada çalışandan kesilen primin dışında zişveren katkısı da sağlanırken devlet dayanağı de gelecek. Şu anda uygulanan Otomatik İştirakli BES sisteminde devlet dayanağı yüzde 30 olarak uygulanıyor. Burada tasarruflar da çeşitli fonlarda kıymetlenecek. Ayrıyeten muhakkak mazeretler ile kısmi para çekme imkanı da getirilecek.

Sunumlar, evraklar, ve elektronik tablolar oluşturmak her vakit kolay bir iş değildir. Lakin, işte birlikte çalışan bir grup olduğunda, bu süreç süratli ve verimli hale gelebilir. Google Dokümanlar ve Slides üzere uygulamalar iş arkadaşlarınızla işbirliği yapmanıza imkan tanır, fakat bu uygulamaların kullanımı birtakım bireylere Microsoft Office kadar kolay gelmeyebilir. Neyse ki, Microsoft artık birlikte çalışma imkanı sunuyor. Bu rehberde, Windows bilgisayarlarınızda Microsoft PowerPoint ile birlikte çalışmayı öğreteceğiz.

Microsoft PowerPoint İle Birlikte Çalışma

Microsoft, tüm Office uygulamalarında birlikte çalışma modunu dayanaklar ve bu adımları başka Office uygulamalarında da kullanabilirsiniz. Lakin, bu rehberde PowerPoint ile nasıl işbirliği yapılacağını anlatacağız.

Adım 1: İşbirliği yapmak istediğiniz sunuyu açın, yahut PowerPoint uygulamasını başlatın ve yeni bir sunu oluşturun.

Adım 4: Sunumunuzu isimlendirin ve “Tamam” düğmesine basın.

Adım 5: Evraka erişmesini istediğiniz bireylerin isimlerini yahut e-posta kimliklerini ekleyin.

Adım 8: Son kullanma tarihi ve parola üzere güvenlik tedbirlerini belirleyebilirsiniz. Bu, bireylerin ilişkiye sınırsız erişim sağlayamamalarını ve sırf sizin belirlediğiniz parolayla evraka erişebilmelerini sağlar.

Dosya Paylaşımını Durdurma

Eğer bir paylaşımı sonlandırmak isterseniz:

1. Sunumu açın.

Bu adımlar, iş arkadaşlarınızla daha güzel bir biçimde çalışmanıza ve sunum süreçlerinizi hızlandırmanıza yardımcı olacaktır. Şayet öbür rehberlere gereksiniminiz varsa yahut sorularınız varsa, lütfen yorumlarda bize bildirin.

Hollanda’da çalışanlara iş sıhhati ve güvenliği hizmeti veren kurumların araştırmasına nazaran, beşerler sonbahar hüznüne bağlı gerilim nedeniyle daha sık gribe yakalanıyor.

Eylül ayından itibaren iş yerlerine hasta olduğunu bildiren çalışanların sayısı süratle artıyor.

Buna tahlil olarak da, insanların konuttan çalışmasına daha fazla müsaade verilmesi öneriliyor.

ArboNed ve HumanCapitalCare isimli kuruluşlar, Hollanda’daki çalışanlara iş sıhhati ve güvenliği hizmeti veriyor.

Bu kuruluşların, ülke çapındaki çalışanlara ait elde ettiği bilgilere nazaran, her dört işe gelmeme nedeninden biri, gerilim kaynaklı.

Hollandalı kuruluşlara nazaran bilhassa Eylül ve Şubat ayları ortasında, çalışanların hastalık gerekçesiyle işe gitmeme oranı önemli ölçüde artıyor.

ArboNed ve HumanCapitalCare’in saptamalarına nazaran, Eylül-Kasım ortası, gerilim nedeniyle işe gidemeyen çalışanların oranı, yılın öbür devirlerine nazaran yüzde 30 daha fazla.

ArboNed Tıbbi İşler Yöneticisi Redmer van Wijngaarden, haber portalı Nu.nl’ye bunun nedeninin, sonbahar hüznü olduğunu söyledi.

Çalışanların, sonbahar hüznüne bağlı gerilim nedeniyle daha sık gribe yakalandığını belirten van Wijngaarden, “İnsanlar depresyondan ve çok yorgunluktan yakınıyor. Bir şeyler yapmak için istek ve güçleri olmadığını söylüyorlar” dedi.

Bunun, sonbahar nedeniyle kısmen biyolojik saatin bozulmasından kaynaklandığını vurgulayan Hollandalı yetkili, şunları söyledi:

“Çünkü hava daha çabuk kararıyor, bedeniniz geceye daha çabuk hazırlanıyor ve daha çabuk yoruluyorsunuz. Ayrıyeten daha az güneş ışığı alıyoruz. Bunun sonucunda bedeniniz memnunluk hissi yaratan unsur olan serotonini daha az üretiyor.”

ArboNed ve HumanCapitalCare yetkilileri, sonbaharda hüzün ve gerilimle çaba etmek için mümkün olduğu kadar pak havada ve aydınlık ortamda vakit geçirilmesini öneriyor.

Hollandalı kuruluşlar, açık hava yürüyüşü , idman ve rutinin de bu çöküntüyü tedbirde tesirli olduğunun altını çiziyor.

Hastalık nedeniyle devamsızlığın artmasının işyeri üzerinde baskıya neden olduğunu söyleyen van Wijngaarden, ruhsal şikayetlerin önlenmesi için, şirketlere, insanların konuttan çalışmasına daha sık müsaade vermeleri teklifinde bulundu.

“YEM ALMAK İÇİN HAYVANVARI SATIYORUZ”

“HAYVANCILIĞA HAKİKAT DÜZGÜN DAYANAK YOK”

Hayvancılığa, söylendiği kadar takviye verilmediğine de dikkat çeken Kenan Pamukçu, “Doğru düzgün takviye yok. Verdikleri takviye de sıkıntı koşullar altında verilen takviye. Hayvancılık bu halde bir yere varmaz. Sütün fiyatını artırmak da meseleye tahlil üretmez. Bugün 11-12 liradan sattığımız süt, 15 lira olsa ne olur? Bir şey değişmez, değerli olan yem fiyatlarının ucuzlamasını sağlamaktır. Benim girdilerimi aşağı çekeceksin ki hayvancılık yapmaya devam edeyim. Ulusal Süt Kurulu, çiğ sütün fiyatını 11 lira 50 kuruş olarak açıkladı lakin bu sayının bugün bir manası yok. Bu fiyattan süt alan da yok zaten” diye konuştu.

“YEME NEDEN DAİMA ARTIRIM GELİYOR?”

Yem fiyatlarındaki büyük artışa da mana veremediklerini söyleyen Kenan Pamukçu, “Mısır, soya, buğday, arpa fiyatlarının bir evvelki yıla nazaran verilen taban fiyat ve tüccar alım fiyatı ile yerinde sayarken, bu eserlerden elde edilen yem fiyatları katbekat artıyor. Mısıra, buğdaya, arpaya artırım gelmezken yeme neden daima artırım geliyor? Neden bunu sorgulayan yok, önüne geçen yok. Yem fabrikalarına gidip de neden yemi değerliye satıyorsunuz diyen yok” sözlerini kullandı.

“PARAMIZA FAİZE YATIRSAK DAHA ÇOK KAZANIRIZ”

Şu anda elinde bulunan 70 büyükbaş hayvanı satıp faizle değerlendirse daha çok kar elde edebileceğine de işaret eden Kenan Pamukçu, “Ancak biz bu türlü düşünmedik, üretim yapalım ve bir katma kıymet sağlayalım istedik. Ancak olmuyor. Faizlerin artması da hayvancılığı olumsuz etkiliyor. Şu an inekleri satıp alacağımız parayı faize koysak daha çok kazanırız. Ancak biz üretmek istiyoruz. Biz vatanımızı seviyoruz” biçiminde konuştu.

“AHIRLAR BOŞ KALDI”

Gürer ise hayvancılıkta gelir-gider istikrarı bozuldukça bu işin sürdürülebilirliğinin kaymadığını belirterek, “30 yıldır hayvancılıkta uğraşan Kenan Pamukçu, son periyotlarda yem fiyatlarındaki artış nedeniyle bu işten soğumuş. Küçük aile tipi işletmeler dediğimiz 1 ila 10 hayvanı olan ahırlarda hayvan sayısı azalmış, birden fazla ahır boş. Bu işi çağdaş tekniklerle yapan büyük işletmeler de kahır içinde” dedi.

“YEM YOKSA SÜT DE YOK”

Hayvanların aldığı yeme nazaran süt verdiğine dikkat çeken Gürer, “yonca, saman, küspe hepsi bir külfet ancak 50 kiloluk yem kesinlikle hayvanlara verilmeli. Hayvan refahı sağlanamaz ise bu hayvanlardan randıman alamıyoruz. Bu hayvanların öbür ırklardan farkı âlâ beslenmeleri. Beslenme sağlanamaz ise randıman alınamıyor” tabirlerini kullandı.

“ALTERNATİF İŞ BULAN HAYVANCILIĞI BIRAKIYOR”

Yem fiyatları ve işletme masraflarının girdi maliyetlerini artırdığına dikkat çeken Gürer şöyle konuştu:

“Artan problemlerin tümümün hayvancılık yapana yansıması, hayvancılıktan soğumayı getiriyor. Sanayi yemi başta olmak üzere yem fiyatlarındaki artış da üzerine binince bu işten para kazanılmaz hale geliniyor. Alternatif iş bulan bu işi bırakıyor.

‘ÜRETİCİ PARA KAZANAMIYOR, TÜKETİCİ DEĞERLİYE ESER ALIYOR’

Hayvancılıkta problemlerin arttı. Türkiye’de hayvancılıkta ilgili problemlerin temelinde 3 değerli faktör var. Bunlar, yem fiyatlarındaki artış, yetiştiriciye ve besiciye kâfi dayanak verilmememi ve elde edilen eserlerin kıymet bulmamasıdır. Et ve Sütten mamul eserlerin fiyatı rafta katbekat artarken üretici değerliye eser alıyor. Besici de para kazanamıyor. Süt inekçiliği yapan ise masrafını çıkaramaz durumda. Bu nedenle hayvancılık yapılabilir bir iş olmaktan çıkma kademesine geldi.

Şartların bu halde devam etmesi halinde, hayvancılığın bitme noktasına geleceğini, bu olumsuz tablonun ise başta besine erişim olmak üzere farklı pek çok sorunu da beraberinde getirecek.”

“DESTEK ŞART”

Gürer son olarak, hayvancılıkta dayanak ölçülerinin artırılması ve girdi maliyetlerinin düşürülmesine yönelik teşebbüslerde bulunulması gerektiğini de ve tahlilin ithalatta değil ülkedeki besici, süt inekçiliği yapana gerçekçi takviyelerin ve tahlillerin verilmesi ile sağlanması gerektiğini söz etti.

Gürer, canlı hayvan ithalatına birinci sekiz ayda 597 milyon dolar ödeme yapılmış, canlı hayvan ithalatı geçen yıl birebir periyoda nazaran yüzde 771 artış yaşanmış ancak problemlere tahlil gelmemiş, hayvan varlığı da, çiğ süt üretimi de düşmüş, hayvan refahını sağlayarak, yem fiyatını düşürerek, gerçekçi dayanakları artırarak probleme yaklaşım koşul sözlerini de kelamlarına ekledi.

Gürer: ‘Faiz artişi üreteninde, hayvancilik yapaninda başını kariştirdi”

Ticaret Bakanlığı’nın bütün kesimleri ilgilendiren değerli bir bakanlık olduğuna işaret eden Bolat, “Ticaret odaları, sanayi odaları, esnaf odaları, kooperatifler sektörel düzenlemeler, yönetmelikler üzerinden bizim yetki kapsamımız içinde. Piyasanın adil, istikrarlı, rekabetçi bir biçimde işlemesini sağlamaya çalışan düzenlemeler yapmakla vazifeliyiz. Bunu yaparken de denetleme yapmakla vazifeliyiz. Bu denetlemeleri de takımlarımızla birlikte yerine getiriyoruz. Piyasa ne kadar düzelirse ne kadar sistemli işlerse biz o kadar memnun oluruz, iş yükümüz azalır o manada. Piyasalarda kaos olursa dalgalanma olursa ve manipülasyon, spekülasyon faaliyetleri olursa onlara da en sert bir formda müdahale etmekle görevliyiz” açıklamasını yaptı.

“SAHTE İLANLARDA SİTELER SORUMLU OLACAK”

Bakan Bolat, “Otomotiv piyasasında çip kriziyle başlayan belirsizlik süreci, tedarik zincirlerinin kopmasının piyasada meydana getirdiği problemli süreç elhamdülillah ağustostan itibaren neredeyse büsbütün ortadan kalktı. Son 2 ayda 600 bin araç piyasaya girdi. Artık bolluk var, rahmet var, fiyatlar düşüyor birinci elde ve ikinci el piyasalarında. Piyasaların işleyişinde internet üzerinden uydurma ilanlarla, düzmece kimliklerle yapılan fiyat şişirmeleri, manipülasyonları maalesef çok büyük etkisi olmuştu. Biz geçersiz ilanlara karşı emlakta ve otomotivde getirdiğimiz sınırlamalarla bunu engelledik. 1 Kasım’da bu yönetmelik yürürlüğe giriyor. Bundan sonra bu ilanlardan ilan siteleri sorumlu olacak, şahıslar sorumlu olacak. O yüzden kimin gereksinimi varsa, kim almak istiyorsa, kim satmak istiyorsa, kimliği de muhakkak olarak, gerçek kişi olarak bunları memnuniyetle yapacaklar. Şirketler ve kişiler” tabirlerini kullandı.

KİMLİKLE SATIŞ NEDİR?

Kimlikle satış nedir? Kimlikle satış nasıl yapılır? Kimlikle araç satışı ne vakit başlayacak soruları sorulmaya başlandı.

Bu soruların yanıtını için ‘Kimlikle araç satışı nasıl yapılır?’ linkli haberden öğrenebilirsiniz. 

İsrail’in geçen hafta Gazze’deki el-Ehli Baptist Hastanesini bombalaması sonucu 500 kişi hayatını kaybetti.

ABD Lideri Joe Biden’ın Orta Doğu ziyaretinde istenilen randımanın alınamadığına yönelik güçlü algı da çatışmaların durmasına yönelik beklentilerin zayıflamasına neden oldu.

İsrail-Filistin çatışmasına ait haber akışı piyasaların istikameti üzerinde tesirli olmaya devam ediyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant, İsrail ordusunun abluka altındaki Gazze Şeridi’ne yönelik kara operasyonunun yakın olduğu bildirisini verdi. Hamas Siyasi Ofis Lideri İsmail Heniyye ise İsrail’in Gazze’ye yönelik süren hücumlarının bölgesel bir savaşa dönüşebileceği ikazında bulundu.

ABD basınında yer alan haberlerde ise ABD ve Avrupa hükümetlerinin, Hamas tarafından tutulan rehinelerin özgür bırakılmasını sağlamak hedefiyle Katar aracılığıyla yürütülen zımnî görüşmelere vakit kazandırmak için Gazze’ye yönelik kara operasyonunu ertelemesi için İsrail’e baskı yaptığı aktarıldı.

Gelişmeler, Orta Doğu’daki çatışmaların daha geniş bir alana yayılabileceği kaygısıyla risk iştahının azalmasına neden olurken Fed Lideri Jerome Powell’ın açıklamaları da yatırımcı davranışları üzerinde tesirli oldu.

Powell, ekonomik büyümenin ve iş gücü talebinin dayanıklılığını gösteren son dataları dikkatle izlediklerini belirterek büyümenin daima olarak trendin üzerinde olduğuna yahut iş gücü piyasasındaki sıkılığın azalmadığına dair ek ispatların para siyasetinin daha da sıkılaştırılmasını gerektirebileceğini söz etti.

Sıkılaştırmanın süratli temposu göz önüne alındığında hala manalı bir sıkılaştırma olabileceğine işaret eden Powell, enflasyonu vakit içinde sürdürülebilir bir biçimde yüzde 2’ye indirecek kadar kısıtlayıcı bir siyaset duruşu elde etmeye ve enflasyonun bu amaca hakikat gittiğinden emin olana kadar politikayı kısıtlayıcı tutmaya kararlı olduklarını bildirdi.

Tahvil faizlerindeki yükselişe de değinen Powell, “Yüksek tahvil faizlerinin, yüksek enflasyon beklentisi yahut beklenen faiz artışı konusundan kaynaklanmadığı görüşündeyim.” dedi. Powell, tahvil faizlerindeki yükselişin finansal şartları sıkılaştırdığını da hatırlattı.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay siyaset faizini değiştirmeyeceğine kesin gözüyle bakılırken kasım toplantısından sonraki süreç için belirsizlikler devam ediyor.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in kasım toplantısında siyaset faizini sabit bırakmasına kesin gözüyle bakılırken Banka’nın aralıkta da yüzde 80 ihtimalle siyaset faizini değiştirmeyeceği öngörülüyor.

Fed yetkilileri kelamla yönlendirmelerine devam ederken, Philadelphia Fed Lideri Patrick Harker, Fed’in enflasyonun tekrar hızlanmasına müsaade veremeyeceğini belirterek, faiz oranlarını sabit tutmayı ve dataları yakından takip etmeyi tercih ettiğini kaydetti.

Richmond Fed Lideri Thomas Barkin de ABD’nin ekonomik resesyona girmesi halinde bunun yakın vakitteki öteki düşünceli periyotlardan daha hafif olabileceğini bildirdi.

Enflasyonun yolunun şimdi net olmadığını fakat enflasyonda besbelli bir ilerleme görüldüğünü lisana getiren Barkin, hala iktisadın yavaşladığına dair teyit aradığını söyledi.
Fed İdare Konseyi Üyesi Christopher Waller, daha fazla faiz artırımının gerekip gerekmeyeceğini söylemek için şimdi çok erken olduğunu belirtti. Waller, siyaset faizinin seyrinde kesin ataklar yapmadan evvel bekleyebileceklerine ve iktisadın seyrinin nasıl gelişeceğini görebileceklerine inandığını kaydetti. Bilgilere dikkatle bakacağını kaydeden Waller, gelecek toplantıda faiz oranlarının sabit tutulmasından yana olduğunun sinyalini verdi.

Christopher Waller, “Ekonominin gerçek tarafı yumuşarsa daha fazla faiz artırımı için beklemeye daha fazla alanımız olacak ve uzun vadeli faizlerdeki son yükselişin işimizin bir kısmını yapmasına müsaade vereceğiz. Lakin gerçek iktisadın temel gücünü göstermeye devam etmesi ve enflasyonun istikrar kazanması ya da tekrar hızlanması durumunda, uzun vadeli faiz oranlarında son periyotta görülen artışa karşın daha fazla siyaset sıkılaştırmasına muhtaçlık duyulması mümkün.” sözlerini kullandı.

New York Fed Lideri John Williams ise enflasyonun bankanın yüzde 2 maksadına geri getirilmesi için faiz oranlarının “bir süre” kısıtlayıcı düzeylerde kalmasının gerekeceğini kaydetti.

Atlanta Fed Lideri Raphael Bostic, faiz indirimlerinin 2024 yılına kadar gerçekleşeceğini öngörmediğini belirtti. İktisadın hala büyük bir ivmeye sahip olduğuna ve enflasyonun yavaş yavaş düşeceğine işaret eden Bostic, Fed’in temkinli, sabırlı ve kararlı olması gerekeceğini vurguladı.

Cleveland Fed Lideri Loretta Mester ise iktisadın beklendiği üzere gelişirse Fed’in agresif sıkılaşma siyasetini tamamlamaya yakın olduğunu belirtti.

Mester, “Bir sonraki toplantımızda alınan karar ne olursa olsun, şayet iktisat beklendiği üzere gelişirse benim görüşüme nazaran, muhtemelen faiz oranlarını tutma noktasına yakın yahut bu noktadayız.” tabirlerini kullandı.

Öte yandan, Fed’in “Bej Kitap” raporunda ise eylülden bu yana ekonomik faaliyette “çok az” değişiklik olduğu, iş gücü piyasasındaki sıkılığın ülke genelinde gevşemeye ve fiyatların genel olarak ölçülü süratle artmaya devam ettiği bildirildi.

Fed, Amerikan finansal sistemindeki mevcut duruma ait değerlendirmelerin yer aldığı Finansal İstikrar Raporu’nun ekim sayısını yayımladı.

Raporda, global jeopolitik tansiyonların kötüleşmesinin, global piyasalara geniş çapta olumsuz tesirinin olabileceği aktarıldı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, jeopolitik riskler nedeniyle İsrail’in “A+” olan kredi notunu negatif izlemeye aldı. Fitch, İsrail-Filistin çatışmasının bölgedeki başka aktörleri de içerecek biçimde tırmanmasının not indirimiyle sonuçlanabileceği konusunda uyardı.

Moody’s ise İsrail’in “A1” olan kredi notunu muhtemel bir düşüş için incelemeye aldığını bildirdi.

ABD’de, iktisadın gücünü koruduğuna işaret eden bilgilerin akabinde Fed’in faiz oranlarını daha uzun müddet yüksek tutacağına ait beklentiler güçlenirken tahvil faizleri yükselişe geçti.

Analistler, Fed’in attığı adımlara rağmen ekonomik aktivitede istenilen yavaşlamanın sağlanamadığını ve enflasyon tehdidinin hala telaş kaynağı olmaya devam ettiğini kaydederek bu durumun tahvil piyasalarında satış baskısını artırdığını lisana getirdi.

Bu gelişmelerle, yüzde 4,99’la 19 Temmuz 2007’den bu yana en yüksek seviyeyi gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 31 baz puan artışla 4,93’ten tamamladı.

Geçen hafta 1.997 dolarla mayıs ayından bu yana en yüksek seviyeyi test eden altının ons fiyatı da haftayı yüzde 2,5 artışla 1.981 dolardan tamamladı. Orta Doğu’daki çatışmaların daha da şiddetlenebileceği tasasıyla Fed Lideri Jerome Powell’ın yaptığı “şahin” tonlu kelamla yönlendirmelerine karşın inançlı liman olarak nitelendirilen altına talebin güçlü kalmaya devam etti.

İsrail-Filistin çatışmasının petrol arzını etkileyebileceğine yönelik kaygıların artmasıyla Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 1,4 artışla 91,3 dolardan tamamladı.

Öte yandan ABD idaresi, Venezuela’da hükümetin muhalefet ile seçimlerin 2024’te yapılması konusunda mutabakata varmasının akabinde ülkenin petrol, doğal gaz ve altın kesimlerine yönelik uyguladığı kimi yaptırımları askıya aldı.

NEW YORK BORSASINDA NEGATİF BİR SEYİR İZLENDİ

New York borsası ABD’de açıklanan makroekonomik bilgilerin faiz oranlarının daha uzun müddet yüksek tutulacağına dair beklentileri güçlendirmesiyle haftayı negatif tamamladı.

ABD’de açıklanan perakende satışlar beklentilerin üzerinde gerçekleşirken enflasyon kaygıları de güçlü kalmaya devam ediyor. Ülkede perakende satışlar, eylülde aylık bazda yüzde 0,7 artışla 704,9 milyar dolar oldu. ABD’de sanayi üretimi, eylülde aylık bazda yüzde 0,3 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Kapasite kullanım oranı, 0,2 puan yükselerek 79,7’ye çıktı.

Ülkede konut inşaatını eylülde toparlandığı görüldü. Buna nazaran, ABD’de ağustosta 3 yılın en düşük düzeyine gerileyen konut başlangıçları, eylülde yüzde 7 artarken inşaat müsaadeleri tıpkı periyotta beklenenden az düştü. İktisadın gücünü koruduğuna işaret eden bilgilerin akabinde Fed’in faiz oranlarını daha uzun mühlet yüksek tutacağına ait beklentiler güçlendi.

Ayrıca, ABD’de birinci defa işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı, geçen hafta 198 bin ile piyasa beklentilerinin altında kalırken ocak ayından bu yana en düşük bedel kaydedildi.

Analistler, iş gücü piyasasının sıkı kalmaya devam ettiğini gösteren işsizlik maaşı müracaatlarına ait bilgilerin, Fed’in agresif sıkılaşma döngüsüne karşı piyasada dirence işaret ettiğini ve faiz oranlarını yüksek tutmak için bankaya alan sağladığını belirtti.

ABD’de ekimde eksi 9 ile beklentilerin altında gerçekleşen Philadelphia Fed İmalat Endeksi de daldaki daralmanın devam ettiğine işaret etti.

Ülkede ikinci el konut satışları ise eylülde yüzde 2 azalarak Ekim 2010’dan bu yana en düşük düzeye geriledi.

Ülkede devam eden bilanço döneminde pay bazlı oynaklık artarken ülkenin büyük bankalarından Morgan Stanley’nin yılın üçüncü çeyreğindeki net karı, geçen yılın birebir periyoduna kıyasla yaklaşık yüzde 9 azalarak 2,4 milyar dolara geriledi.

ABD’li elektrikli araba üreticisi Tesla’nın karı, dünya genelinde araba fiyatlarında yaptığı indirimlerin tesiriyle üçüncü çeyrekte, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 44 düştü.

Bank of America’nın beklentilerin üzerinde kar açıklarken global internet televizyon ağı Netflix’in abone sayısı, bu yılın üçüncü çeyreğinde 8,8 milyon arttı.

Goldman Sachs’ın bu yılın üçüncü çeyreğindeki geliri ise geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 1 azalışla 11,8 milyar dolara indi.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 3,16, S&P 500 endeksi yüzde 2,38, Dow Jones endeksi ise yüzde 1,61 düşüşle tamamladı.

23 Ekim ile başlayan haftada pazartesi Chicago Ulusal Aktivite Endeksi, salı imalat sanayi ve hizmet dalı Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), çarşamba yeni konut satışları, perşembe büyüme, haftalık işsizlik müracaatları, sağlam mal siparişleri, toptan stoklar, cuma Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi, ferdî gelir ve harcamalar takip edilecek.

FAİZ KARARI PİYASALARIN ODAĞINDA

Avrupa borsalarında da geçen hafta satış yüklü bir seyir öne çıktı.

Avrupa borsalarında Orta Doğu’daki gelişmeler yakından takip ediliyor. Analistler, piyasaların ECB’nin açıklayacağı faiz kararına odaklandığını söyledi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB’nin gelecek ayki toplantıda siyaset faizini değiştirmeyeceğine kesin gözüyle bakılıyor.

Artan petrol fiyatlarının ECB’nin enflasyonla çabayı sekteye uğratabileceği telaşı varlık fiyatları üzerinde tesirli oluyor.

ECB Başekonomisti Philip Lane, gerekmesi halinde bankanın ek tedbirler almaktan çekinmeyeceğini belirtirken analistler, İsrail-Filistin çatışması nedeniyle yükselen petrol ve doğal gaz fiyatlarının ECB’nin enflasyonla uğraşını zorlaştırdığını hatırlattı.

Avrupa basınında çıkan haberlerde, ECB Lideri Christine Lagarde’nin, Avro Bölgesi maliye bakanları ile yaptığı toplantıda, enflasyonist tesirler nedeniyle petrol fiyatlarını yakından izlediklerini söylediği anımsatıldı.

ECB üyesi Robert Holzmann enflasyon konusunda şimdi gereğince yol almadıklarının altını çizerken ECB, bankalara gayrimenkul kesimine daha fazla dikkat etmeleri gerektiğini bildirdi.

Analistler, kelam konusu gelişmelere rağmen para piyasalarında ECB’nin siyaset faizini daha fazla artırmasının öngörülmediğini fakat faiz artırım ihtimalinin tekrar fiyatlamalara dahil olmaya başladığını kaydetti.

Açıklanan makroekonomik bilgiler ve yükselen emtia fiyatları para piyasalarındaki fiyatlamaları etkilemeyi sürdürüyor. Öte yandan İngiltere’de bugün açıklanan datalara nazaran, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık yüzde 0,5 ve yıllık yüzde 6,7 artışla beklentileri aştı.

Avro Bölgesi’nde TÜFE, eylülde bir evvelki aya nazaran ise yüzde 0,3, yıllık ise yüzde 4,3 arttı.

Avro Bölgesi’nde ZEW İtimat Endeksi, bu yılın ekim ayında eksi 8 düzeyinde olan beklentiyi aşarak 2,3’e yükseldi.

Bölgede bir evvelki ayda (eylül) endeks eksi 8,9 olarak kaydedilmişti.

Öte yandan İngiltere’de, artan enflasyonun neden olduğu telaşların akabinde 30 yıllık tahvil faizleri, son 25 yılın tepe düzeyine ulaştı.

Ülkede çarşamba günü açıklanan enflasyon verisinin akabinde 30 yıllık tahvil faizi, bugün yüzde 5,163’e ulaşarak 1998’in eylül ayından bu yana en yüksek düzeyini gördü.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, İngiltere’nin kredi notunu “Aa3” olarak teyit ederken not görünümünü “negatif”ten “durağan”a çevirdi.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 2,56, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,67, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,29 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,60 azalış kaydetti.

Gelecek hafta, pazartesi Avro Bölgesi’nde tüketici itimat endeksi, salı Avro Bölgesi’nde, Almanya’da ve İngiltere’de imalat sanayi ve hizmet kesimi PMI, çarşamba Almanya’da Ifo iş dünyası inanç endeksi, perşembe ECB’nin faiz kararı takip edilecek.

ASYA PİYASALARI SATIŞ YÜKLÜ SEYRETTİ

Asya piyasalarında, geçen hafta satış yüklü bir seyir öne çıktı.

ABD ve Avrupa borsalarındaki düşüş Asya piyasalarına da taşınırken Çin hükümetinin iktisada rekor düzeyde likidite sağlaması satış baskısını azaltamadı. Analistler, Çin’de gayrimenkul kesiminde devam eden badirelerin risk iştahını epeyce olumsuz etkilediğini belirterek dünya genelinde artan tahvil faizlerinin de hisse piyasalarının baskılanmasında kıymetli rol oynadığını bildirdi.

Çin’in beklentilerin üzerindeki büyüme dataları de risk iştahının artmasına yardımcı olmadı. İktisat, yılın üçüncü çeyreğinde 2022’nin birebir devrine nazaran yüzde 4,9 büyüyerek yüzde 4,5’lik beklentileri geride bırakırken ülkede sanayi üretimi de eylülde yıllık bazda yüzde 4,5 ve perakende satışlar yüzde 5,5 artarak öngörüleri aştı. Analistler, kelam konusu bilgilere rağmen Çin iktisadına ait telaşların varlığını koruduğunu, bu durumun piyasalarda satış baskısını desteklediğini tabir etti.

Çin’de gayrimenkul dalının kasvetleri piyasaları etkilemeyi sürdürürken ülkenin bu alandaki en büyük oyuncusu Country Garden’a ait haber akışı yatırımcıların odağında bulunmaya devam ediyor.

Çin Merkez Bankası (PBoC) ayrıyeten 1 ve 5 yıllık borçlanma faizini sırasıyla yüzde 3,45 ve 4,20’de sabit bıraktı.

Japonya’da açıklanan bilgilere nazaran TÜFE eylülde yüzde 3 artışla beklentilere paralel gerçekleşirken çekirdek TÜFE yüzde 2,8 yükselişle öngörüleri geride bıraktı. Ülkede dış ticaret istikrarı beklentilerin tersine 62 milyar yen fazla verdi.

Güney Kore Merkez Bankası üst üste 6’ncı toplantıda da siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde 3,5’te sabit bıraktı.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,60, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,30, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,27, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 3,40 paha kaybetti.

Gelecek hafta Japonya’da Tokyo TÜFE takip edilecek.

Başvurular Türkiye’yle sonlu kalmadı BMI Business School, International Executive MBA eğitimlerinin ikinci devir öğrencilerini de kabul etti. Bu yıl 150’den fazla müracaat alan programda müracaatların geldiği ülke sayısı da artarak Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Özbekistan, Mısır, İran, Irak, Suudi Arabistan, Romanya üzere farklı coğrafyalara yayıldı. Türkiye dahil olmak üzere dünyanın farklı ülkelerinden 58 aday, mülakatlara girmeye hak kazandı. Yeni periyot iştirakçilerinin yaş ortalaması 39 olurken, profesyonel tecrübeleri de ortalama 16 yıl olarak programın birinci periyoda nazaran emsal bir profil çiziyor. Program, 14 Ekim 2024 prestijiyle kriterleri karşılayan 30 iştirakçiyle birlikte yeni eğitim periyoduna başlayacak.

“Program Paris Sorbonne Üniversitesi diploması veriyor”

Programın birinci ve ikinci devriyle ilgili değerlendirmede bulunan BMI Akademik Danışmanı ve Executive MBA Koordinatörü Dr. Emirhan Altunkaya şunları söyledi: “Profesyonellerin ağır iş ömürleri, mesleklerine orta verip eğitim almak için yurt dışına çıkmalarını zorlaştırıyor. BMI Business School olarak geçen yıl, Avrupa’nın en uygun 10, dünyanın ise en düzgün 50 üniversitesinden biri olan Paris Sorbonne ile yaptığımız iş birliğiyle dünyadaki üç değerli kentin yanına İstanbul’u da ekleyerek global ve güçlü bir programı Türkiye’ye taşımıştık. Bu sayede eğitimlerinin neredeyse tamamına yakınını İstanbul’da alan iştirakçiler, yurt dışına taşınmaları gerekmeden, sistemlerini bozmadan bu eğitimleri tamamlıyor. Başarılı olanlar ise sıradan bir sertifika değil; küresel manada geçerliliğe ve tanınırlığa sahip, yüksek itibarlı Paris Sorbonne Üniversitesi’nin resmi Executive MBA diplomasını almaya hak kazanıyor. Bu sırada hem vakit hem de maliyet açısından büyük bir yükten kurtuluyorlar. Üniversite tıpkı programı Paris yerleşkesi dışında Pekin’de ve Rio’da ve İstanbul’da yapıyor. Hasebiyle Türkiye’ye Sorbonne Üniversitesi’nin yerleşkesini açtık diyebiliriz.”

Hedef Türkiye’yi bölgenin işletme okulu merkezi yapmak

Emirhan Altunkaya Executive MBA programının işlevi ve maksatlarıyla ilgili de şöyle konuştu:

“Business School konseptinin Türkiye’deki öncü kurumu olarak uzun vadeli maksadımız, Türkiye’yi bölgenin işletme okulu merkezi yapmak. Executive MBA programı, Türkiye’de ve yakın coğrafyasındaki ülkelerde yetişen değerli iş insanlarını, global standartlarda bir eğitimle yöneticilik koltuğuna hazırlıyor. Beşerî sermayenin en güzel formda değerlendirilmesini sağlayan eğitim yatırımı, katılımcılarına mesleklerine ve şirketlerine paha katacak.”

Dünyada dört kentte eğitim Paris Sorbonne Üniversitesi birebir programı Paris yerleşkesi dışında hala Çin-Pekin’de, Brezilya-Rio’da ve Türkiye-İstanbul’da düzenliyor. Program her yıl, bir evvelki yılın akademik ve profesyonel gereksinimleri tespit edilerek geliştiriliyor. Yeni periyodunda akademik müfredatı ve takımı geliştirilen programda, bilhassa dijital dönüşüm ve teknoloji sistemlerinin idaresi modüllerinin içeriği bugünün iş dünyası gereksinimlerine ve beklentilerine nazaran derinleştirildi. Toplam 14 ders modülünün 11’i İstanbul’da kalan üç modülü ise yurt dışında yapılıyor. Bu yıl Paris’teki “İşletme ve İdareye Giriş” ile “Stratejik Yönetim” modüllerine, Çekya’nın başşehri Prag’da “Uluslararası İş Yapma Modelleri” semineri de eklendi. Yeni devir iştirakçileri için Prag’da yer alan ve Avrupa’nın iktisat alanında en kıymetli üniversiteleri ortasında gösterilen VSE Prag İktisat Üniversitesi’nde programın bir modülünü tamamlayacaklar.

‘Lider’ dönüşümüne katkı sağlıyor

Türkiye ve Avrupa iş dünyasında bilgi, irtibat ve iş ağının güçlendirilmesi sağlayan program, alanında ehil ve profesyonel insan gücünün, rekabetçi iş dünyasında muvaffakiyete ulaşmalarına dayanak oluyor. Akademik standartlarda hazırlanan program, rekabetin ağır yaşandığı günümüz iş dünyasında orta ve üst seviye yöneticileri, vizyoner bakış açısına sahip başkanlara dönüştürmeyi amaçlıyor. İştirakçiler programla, küresel standartlarda bir eğitim müfredatının yanı sıra, memleketler arası mezun ağına dahil oluyor. 18 ay süren eğitimlerle de değerli akademisyenler, iş dünyası başkanları, üst seviye yöneticilerle ve önde gelen kurumlarla bir ortaya gelerek güçlü network geliştiriyorlar.

Aile şirketlerinin ikinci jenerasyon yöneticileri ilgi gösterdi

Programın birinci ve ikinci periyot Türkiye’den iştirakçileri ortasında ciro büyüklüğünde birinci 500’e giren şirketlerinden yöneticiler bulunuyor. Programın birinci devrine oranla iştirakçiler ortasındaki aile şirketlerinin ikinci jenerasyon yöneticilerinin sayısı artış gösterdi. Yeni devirde lisans eğitiminde mühendislik kökenli iştirakçilerin yükü da dikkat çekiyor. Başvuranların yarısından fazlası bayan, büyük kentlerden ilgi yüksek 30 ila 51 yaş aralığındaki iştirakçiler ortasında programın bu yılki müracaatlarında bayanların oranı yüzde 52 oldu. Türkiye’den iştirakçilerin yükü İstanbul’dan. Ayrıyeten İzmir, Bursa, Ankara, Adana üzere kentlerden de iştirak oldu.

Dünyaca ünlü akademisyenler ders veriyor

Program boyunca iştirakçiler, Paris Sorbonne Üniversitesi, Fribourg Üniversitesi ve İTÜ, ODTÜ, Boğaziçi Üniversitesi ve İstanbul üzere Türkiye’nin başkan üniversitelerinden alanında uzman dünyaca ünlü akademisyenleri ve idare danışmanları ile çalışacak. Programda Sorbonne Üniversitesi’nden

Assoc. Prof. Dr. Pierre Yves Lagroue, Prof. Dr. Didier Chabaud, Prof. Dr. Geraldine Schmidt, Prof. Dr. Marion Soulerot; Fribourg Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fazilet Büyüksağış ve Prof. Dr. Franz Werro üzere değerli akademisyenlerin yanı sıra; Türkiye’deki üniversite ve kurumlardan ise, Merkez Bankası Eski Lideri Prof. Dr. Fazilet Başçı, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Metin Ercan, Doç. Dr. Ali Coşkun, İTÜ’den Prof. Dr. Altan Çakır, İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fatih Yılmaz da bulunuyor. Executive MBA programı halihazırda 10 yıl ve üzeri iş deneyimine sahip bireylerin, kurumları ileritaşıyacak liderlik stratejilerini geliştirmeyi maksat ediniyor. Mesleklerini geliştirmek ve memleketler arası bir MBA tecrübesini bir üst düzeye taşımayı hedefleyen tecrübeli yöneticiler için özel olarak hazırlanan programa iştirak için ön şartlara ve programın ayrıntılarına buradan ulaşılabilir.

Enflasyonla uğraş kapsamında Fed’in attığı “şahin” adımlara rağmen iş gücü piyasasındaki sıkı duruşun devam etmesi ve enflasyonun beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi, bankanın gelecek periyot siyasetlerine ait belirsizlikleri arttırırken, Fed yetkililerinden de geçen hafta karışık açıklamalar geldi.

Fed yetkilileri, hafta başında enflasyon bilgileri öncesinde “güvercin” kelamla yönlendirmelerde bulundu.

Fed Lider Yardımcısı Philip Jefferson, Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) gerekli olabilecek ek siyaset sıkılaştırmasının kapsamını değerlendirirken, “dikkatli bir halde ilerleyecek konumda” olduğunu lisana getirdi.

Atlanta Fed Lideri Raphael Bostic, faiz oranlarının daha fazla artırılmasına gerek olmadığını düşündüğünü ve para siyasetinin enflasyonu yüzde 2 gayesine geri getirecek kadar kısıtlayıcı olduğunu belirtti.

Ülkede Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE), eylülde aylık bazda yüzde 0,4 ve yıllık bazda yüzde 3,7 artışla piyasa beklentilerini aşmasının akabinde Fed yetkilileri “şahin” tonlu kelamla yönlendirmelere geri döndü.

Boston Fed Lideri Susan Collins, son enflasyon bilgilerinin fiyat istikrarının yine sağlanmasına yönelik “düzensiz” ilerlemeye işaret ettiğini belirtti.

Collins, Fed’in enflasyonu yüzde 2 gayesine geri döndürmek için faiz oranlarını tekrar artırmak zorunda kalabileceği istikametindeki görüşünü yineleyerek, “Bu döngünün tepesinde yahut buna çok yakın olabileceğimize inanıyorum, lakin şimdi daha fazla sıkılaşmayı masadan kaldırmayacağım.” sözlerini kullandı.

Hafta içinde açıklanan Fed’in toplantı tutanakları, ekonomik görünüme ait yüksek belirsizliğin bankayı temkinli olmaya ittiğini ortaya koydu.

Tüm Fed yetkililerinin “dikkatli biçimde ilerleyecek pozisyonda bulundukları” konusunda tıpkı fikirde olduğu belirtilen tutanaklarda, yetkililerin enflasyonun sürdürülebilir halde maksadına gerçek indiğinden emin olunana kadar para siyasetinin bir mühlet daha kısıtlayıcı kalması gerektiği konusunda hemfikir olduğu kaydedildi.

İsrail-Filistin çatışması tedirginlik yaratırken, Marakeş’teki Dünya Bankası-Uluslararası Para Fonu (IMF) Yıllık Toplantıları kapsamında yapılan açıklamalar da yatırımcıların odağında bulunmaya devam ediyor.

Hindistan’ın devir başkanlığında 12-13 Ekim’de Fas’ın Marakeş kentinde düzenlenen G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Liderleri Toplantısı’nın akabinde yayımlanan sonuç bildirisinde, global ekonomik görünümün baskılananak istikrarsız ve giderek farklılaşmaya devam ettiği belirtildi.

IMF Lideri Kristalina Georgieva da hafta içinde yaptığı açıklamada, piyasaların faizlerin uzun müddet yüksek kalacağı algısına tertipli formda ahenk sağlamaya başladığını belirterek, “Ancak finansal şartların keskin biçimde daha da sıkılaştırılması piyasaları, bankaları ve finansal kuruluşları vurabilir. Bu nedenle güçlü bir mali kontrol kural.” dedi.

ALTININ ONS FIYATIDA 7 AYIN EN GÜÇLÜ HAFTALIK YÜKSELİŞİ

Analistler, Rusya-Ukrayna savaşının yanı sıra İsrail-Filistin çatışmasının da başlamasının akabinde İsrail’in Suriye’ye atağında Şam ve Halep’teki milletlerarası havalimanlarının eş vakitli hizmet dışı kaldığına yönelik haber akışının çatışmaların daha da yayılabileceği telaşlarının emtia fiyatlarını etkilediğini söz etti.

Orta Doğu’da yükselen tansiyonun akabinde İsrail’in talebi üzerine ABD’li güç şirketi Chevron’un Doğu Akdeniz’deki Tamar gaz alanında üretimi durdurması nedeniyle Avrupa’da doğal gaz fiyatları son bir haftada yüzde 50’ye yakın artış gösterdi.

Bu yıl yaşanan arz düşüncelerinin akabinde İran’ın piyasaya sağladığı petrolün, petrol fiyatlarını baskılamada tesirli olduğunun altını çizen analistler, İsrail ile Filistin ortasındaki tansiyon münasebetiyle İran’a uygulanacak muhtemel bir ambargonun petrol fiyatlarına tesirinden kaygı edilmeye devam edildiğini bildirdi.

Brent petrolün varil fiyatı, yüzde 7,2 artışla haftayı 90 dolardan kapatırken, son 8 ayın en güçlü haftalık kapanışını gerçekleştirdi.

ABD’de açıklanan enflasyon datalarının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesine rağmen jeopolitik risklerin artmasıyla yatırımcılar tarafından “güvenli liman” olarak bilinen altına olan talep de arttı.

Yüzde 5,5 artışla haftayı 1.932,9 dolardan tamamlayan altının ons fiyatı, son 7 ayın en güçlü haftalık yükselişini kaydetti.

Söz konusu gelişmelerin akabinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yaklaşık 17 baz puan azalışla yüzde 4,62 düzeyinden kapanırken, dolar endeksi haftalık bazda yüzde 0,5 yükselişle 106,6 düzeyinden haftayı tamamladı.

NEW YORK BORSASINDA KARIŞIK SEYİR İZLENDİ

ABD’de açıklanan bilgilere nazaran, iş gücü piyasasındaki sıkı duruşun sürmesi ve enflasyon bilgilerinin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinin akabinde Fed’in para siyasetlerine ait soru işaretlerinin artmasıyla New York borsası haftayı karışık bir seyirle tamamlarken, gelecek hafta için Fed’in “Bej Kitap” raporu ve Powell’ın konuşması yatırımcıların odağına yerleşti.

Analistler, ülkede Üretici Fiyat Endeksi’nin (ÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 0,5 ve yıllık bazda yüzde 2,2 artışla beklentileri aşmasının akabinde TÜFE’nin de iddiaların üzerinde artış göstermesiyle Fed’in gelecek süreçte nasıl adım atacağına ait belirsizliğin arttığını söyledi.

ABD’de Michigan Üniversitesince açıklanan tüketici inanç endeksi dataları de enflasyon beklentilerinin arttığını gösterdi.

ABD’li tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentileri, ekimde yüzde 3,2’den 3,8’e çıkarak mayıs ayından bu yana en yüksek düzeyini kaydetti. Kelam konusu oran, Kovid-19 salgınından evvelki iki yılda kaydedilen yüzde 2,3-3 aralığının da üzerinde gerçekleşti.

Ülkede tüketici inanç endeksi ise ekimde aylık bazda 5,1 puan azalışla 63’e düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ise Fas’ın Marakeş kentinde gerçekleştirilen Dünya Bankası-IMF yıllık toplantıları kapsamında düzenlediği basın toplantısında, ülke iktisadının uygun bir rotada olduğunu kaydederek, “ABD iktisadı için temel senaryonun yumuşak iniş olduğunu düşünüyorum. Buna yönelik riskler olağan ki var ve global şoklar bu riskler ortasında. Yumuşak inişin kesin olacağını söylemiyorum fakat bunun en beklenen rota olduğu istikametindeki fikrim devam ediyor.” dedi.

Ayrıca, ABD’nin büyük bankaları üçüncü çeyrek bilançolarını açıklamaya başladı.

Haftanın son süreç gününde açıklanan bilançolara nazaran, JPMorgan Chase’in net karı bu yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 35, Citigroup’un yüzde 2 ve Wells Fargo’nun yüzde 61 arttı.

Beklenenden yeterli gelen finansal sonuçlar sonrası JPMorgan Chase’in payları yüzde 2’ye ve Wells Fargo’nun payları yüzde 3’e yakın kıymet kazandı. Süreç gününün birinci saatlerinde yükseliş kaydeden Citigroup’un payları ise kapanışta yüzde 0,2 geriledi.

Ayrıca, ABD’li uçak üreticisi Boeing’in payları, üretim kusuruna ait kontrollerin genişletildiğine dair haberlerin akabinde yüzde 3’ün üzerinde düştü.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 0,18 azalırken, S&P 500 endeksi yüzde 0,44 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,79 bedel yararıyla haftayı tamamladı.

16 Ekim ile başlayan haftanın bilgi takviminde, pazartesi günü New York Fed sanayi endeksi, salı günü perakende satışlar, sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı, çarşamba günü konut başlangıçları, inşaat müsaadeleri ve Fed’in “Bej Kitap” raporu, perşembe günü Philadelphia Fed İmalat Endeksi, CB Öncü Göstergeler Endeksi, haftalık işsizlik maaşı müracaatları ve ikinci el konut satışları dataları takip edilecek.

AVRUPA BORSALARINDA DA KARIŞIK SEYİR ÖNE ÇIKTI

Devam eden Rusya-Ukrayna savaşının yanı sıra Orta Doğu’da yükselen tansiyonun akabinde Avrupa borsalarında da geçen hafta karışık bir seyir öne çıkarken, gelecek hafta bölge genelinde açıklanacak enflasyon dataları yatırımcıların odağına yerleşti.

Analistler, enflasyon ve resesyon ikileminin en fazla hissedildiği bölgenin Avrupa olduğunu hatırlatarak, bölge iktisadına dair artan kaygılar ve doğal gaz tedariki konusunda yaşanan zahmetlerle hisse piyasalarında risk iştahının azaldığını söyledi.

Öte yandan, Dünya Bankası-IMF Yıllık Toplantıları kapsamında açıklamalarda bulunan İngiltere Merkez Bankası (BoE) Lideri Andrew Bailey, para siyasetinin sıkı olduğunu ve sıkılaşmanın devam edeceğini söz ederek, enflasyonda somut bir gerileme olmasına karşın hedeflenen noktaya ulaşılması için yapılması gereken işler olduğunu söyledi.

Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Lideri Joachim Nagel, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz artırımlarının enflasyonla uğraşta tesirli olduğunu ve Almanya’da enflasyonun düşüş eğiliminde bulunduğunu lisana getirdi.

ECB ayrıyeten geçen ay yaptığı para siyaseti toplantısının tutanaklarını yayımlandı.

Tutanaklar, ECB İdare Kurulu üyelerinin, ekonomik büyüme telaşlarının arttığını ve büyük çoğunluğunun 25 baz puanlık faiz artışını desteklediğini ortaya koydu.

Öte yandan, ECB’nin ağustos ayına ait Tüketici Beklentileri Anketi sonuçlarına nazaran, Avro Bölgesi’ndeki tüketicilerin 12 ay için ortalama enflasyon beklentisi ağustosta yüzde 3,4’ten 3,5’e, gelecek 3 yıl için enflasyon beklentisi de yüzde 2,4’ten 2,5’e yükseldi.

Ayrıca, geçen hafta yüzde 0,7 azalışla 1,0511 düzeyinden kapanan avro/dolar paritesi, Kasım 2022’den bu yana en düşük haftalık kapanışını gerçekleştirdi.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,28, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,80 azalırken, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,53 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,40 artış kaydetti.

Gelecek hafta pazartesi günü Avro Bölgesi’nde dış ticaret istikrarı, salı günü İngiltere’de işsizlik oranı, Almanya ve Avro Bölgesi’nde ZEW endeksleri, çarşamba günü Avro Bölgesi ve İngiltere’de enflasyon dataları, cuma günü Almanya’da ÜFE bilgileri takip edilecek.

ASYA BORSALARINDA ÇIN HARIÇ MÜSPET BIR SEYIR IZLENDI

Asya tarafında olumlu bir seyir hakim olurken, Çin Şanghay bileşik endeksi negatif ayrıştı. Gelecek hafta gözler bölge genelinde açıklanacak sanayi üretimi datalarına çevrildi.

Çin hükümetinin ekonomiyi destekleyici adımlarına rağmen ülke iktisadına ait kaygılar azalmıyor.

Hafta içerisinde açıklanan datalara nazaran, TÜFE aylık bazda değişmezken, yıllık bazda yüzde 2,5 azalarak beklentilerin altında kaldı. Ülkenin ihracatı ve ithalatı geçen ay yüzde 6,2 azalırken, dış ticaret istikrarı eylülde 77,7 milyar dolar fazla verdi.

Analistler, Çin enflasyonundaki gelişmelerin ülkede ekonomik aktivitenin yavaşlamaya devam ettiği biçiminde yorumlanabileceğini belirterek, bu durumun global resesyon kaygılarını beslemeyi sürdürdüğünü tabir etti.

Japonya tarafında ise geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, ÜFE eylülde aylık bazda yüzde 0,3 azalırken, yıllık bazda yüzde 2 artarak kestirimlerin epey altında kaldı. Ülkede çekirdek makine siparişleri de aylık yüzde 0,5 gerileyerek beklentileri karşılayamadı.

Ayrıca, ülkede cari süreçler istikrarı 2 trilyon 279 milyar yen fazla verdi.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,87, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,95 ve Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,26 paha kazanırken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,70 azalış kaydetti.

16 Ekim ile başlayan haftada, pazartesi günü Japonya’da sanayi üretimi, çarşamba günü Çin’de ekonomik büyüme, sanayi üretimi, işsizlik oranı ve perakende satışlar, perşembe günü Japonya’da dış ticaret açığı, cuma günü ise Japonya’da enflasyon bilgileri takip edilecek.

BAKAN ŞİMŞEK’TEN ‘IMF’LI ÖVGÜ ÜZERINE ÜÇ TAAHHÜT

Yurt içinde, geçen hafta düşüş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 4,15 azalışla 8.113,30 puandan tamamlarken, gelecek hafta gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Piyasa İştirakçileri Anketi’ne çevrildi.

Hafta içerisinde açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’ye bütün yatırımcılardan ve bölümlerden ağır ilgi olduğunu belirterek, “Bu, son periyotta bir ölçü fon akışına dönüştü. Önümüzdeki devirde bunun ağırlaşmasını bekliyoruz.” dedi.

Bakan Şimşek ayrıyeten Fas’ın Marakeş kentinde gerçekleştirilen Dünya Bankası-IMF Yıllık Toplantıları kapsamında Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner ile bir ortaya geldi.

Ekonomist Timothy Ash de toplantılara ait toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Bakan Şimşek ile TCMB Lideri Hafize Gaye Erkan’ın IMF toplantılarının yıldızı olduklarını ve burada dengeli bir ıslahat ve düzenleme bildirisi verdiklerini bildirdi.

Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) Başekonomisti Robin Brooks da toplantılar kapsamındaki bir oturumda bir ortaya geldiği Bakan Şimşek’e yönelik övgü içeren paylaşım yaptı.

Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,7 üzerinde 27,7990’dan tamamladı.

Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 8.100 ve 8.000 düzeylerinin takviye, 8.200 ve 8.300 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini söz etti.

Gelecek hafta yurt içi data gündeminde, pazartesi günü konut satışları, bütçe istikrarı ve özel dalın yurt dışından sağladığı kredi borcu, salı günü kısa vadeli dış borç istatistikler, konut fiyat endeksi, çarşamba günü memleketler arası yatırım konumu perşembe günü memleketler arası rezervler ve döviz likiditesi, haftalık para ve banka istatistikleri, cuma günü yurt dışı ÜFE, ziraî girdi fiyat endeksi ve TCMB Piyasa İştirakçileri Anketi takip edilecek.

Marmara Açık Ceza İnfaz Kurumu, “kasten yaralamadan” hükümlü olan Esenyurt Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema kısmı 1. sınıf öğrencisi Eren Karatepe’ye, derslere iştirak için müsaade verdi lakin üniversite reddetti. Karatepe’nin başvurusunu pahalandıran Esenyurt Üniversitesi, cezaevine yazı gönderdi. “Öğrencinin hükümlülük hali nedeniyle özel güvenlik tedbirleri gerekeceği, sınıfın sistemini ve başka öğrencilerin derse odaklanmasını engelleyeceğinden derse iştirakinin uygun olmayacağı…” münasebetlerini ileri sürerek öğrencinin iştirakini reddetti. Karatepe ile birebir durumda olan 4 hükümlü öğrenci daha olduğu bildirildi.

‘ÜCRET YATIRILDI FAKAT…’

Avukat Doğukan Hikmet Kapucuoğlu, mahkûmlara yönelik tahsil hakkı mahzurunun sıkça yaşandığını belirterek, lakin üniversiteden redde cevabı gelmesinin şaşırtan olduğunu söyledi.

Karatepe’nin Esenyurt Üniversitesi’ne tahsil fiyatlarını de yatırdığını belirten Kapucuoğlu, “Eğitim hakkı anayasanın 42. unsuru mucibince devletin en kıymetli ödevidir. İş Kanunu’nun 30. unsuruna nazaran işyerlerinde bile çalışan çalışanların yüzde 2’si eski hükümlü olmak zorundayken, Esenyurt Üniversitesi’nin bu tavrı kabul edilemez. Savcılığın, üniversitenin verdiği karşılığın akabinde soruşturma başlatması gerekirdi ancak yapmadı. Bizler ilerleyen günlerde başka mahkumların da bu üslup olaylara maruz kalmaması için hususa ait kabahat duyurusunda bulunacağız. Bu mevzunun takipçisi olacağız” dedi.

Öğrenciye müsaadenin Yönetim ve Müşahede Konseyi tarafından verildiğine işaret eden Kapucuoğlu, “Hükümlünün dışarı çıktığında rastgele bir sorun yaşamayacağı, dışarıya çıktığında adapte olmasında bir sakınca olmadığı şura tarafından gözlemlenir. Bu türlü bir durum kelam konusuyken üniversitenin aldığı tavır büsbütün keyfiyete dayalıdır” diye konuştu. 

Habere ait görüştüğümüz Esenyurt Üniversitesi yetkilileri ise, “Konuyla ilgili olarak Yüksek öğretim kurumuna (YÖK) görüş sunulmuştur. Gelecek yanıta nazaran gerekli süreçler yapılacaktır” dedi.